Hoe onboard en behoud je Gen Z? Expert Laura Bas deelt tips

Gen Z op de werkvloer: wie zijn ze echt?

Generatie Z (Gen Z), geboren tussen 1997 en 2012, vormt de jongste generatie op de werkvloer. Als echte digital natives zijn ze opgegroeid met smartphones, sociale media en directe toegang tot informatie. Maar achter het stereotype van de ‘scrollende generatie’ schuilt een pragmatische groep die in veel gevallen nét iets anders naar werk kijkt dan eerdere generaties.

Opgegroeid in tijden van economische crisis, klimaatverandering en een pandemie, hecht Gen Z aan stabiliteit, betekenisvol werk en een gezonde werk-privébalans. Duurzaamheid, flexbiliteit en mentaal welzijn staan hoog op hun prioriteitenlijst.

En toch… hangt er een hardnekkig stigma rond deze generatie. Ze zouden ‘lui’ zijn, ‘een te hoog salaris vragen’ of ‘niet willen werken’. Maar klopt dat wel? Gen Z-expert Laura Bas doorprikt de vooroordelen en legt uit hoe je wél succesvol samenwerkt met deze nieuwe generatie talent.

‍

Vooroordelen over Gen Z: feit of fictie?

Er bestaan hardnekkige misvattingen over deze jonge generatie werkenden. Laten we er eens twee onder de loep nemen:

1. "Gen Z is lui en wil niet werken"

Als je naar de data kijkt, zie je dat nergens zoveel jongeren werken als in Nederland, vertelt Laura. "Hier werkt 78% van de jongeren, tegenover slechts 35% in de rest van Europa. Natuurlijk is er wel de wens om vier dagen per week parttime te werken. Maar met de huidige woningnood en inflatie kunnen veel jonge mensen zich dat simpelweg niet veroorloven.

“Gen Z zal niet snel uit zichzelf elke week 60 uur maken. Maar ik denk dat dit een gezonde ontwikkeling is, want onderzoek wijst uit dat meer uren maken ons niet per se productiever maakt. En dat is precies het motto van Gen Z: werk slimmer, niet harder."

2. "Ze stellen te hoge eisen"

Heb je jezelf weleens betrapt op onbegrip als juniors vragen om €3.200 per maand, terwijl jij maar €2.000 kreeg aan de start van de carrière? Je bent zeker niet de enige! “Maar met de huidige wooncrisis en inflatie hebben jongeren simpelweg meer nodig om rond te komen. Zelfs als ze om meer salaris vragen, hebben starters nu - gecorrigeerd voor inflatie - vaak minder over dan twintig jaar geleden", benadrukt Laura. "Zeker in de Randstad gaat de helft van het salaris direct op aan huur."

‍

Innovatie op de werkvloer

Generatie Z brengt, net als elke nieuwe generatie, frisse ideeën naar de werkvloer. Deze vernieuwingen zijn vaak nodig om vastgeroeste gewoontes bij te stellen. Laura legt uit: "De manier waarop we leidinggeven, samenwerken en onze organisaties runnen, is eigenlijk een sociaal proces dat continu evolueert. Maar verandering, vooral in zaken die we op de automatische piloot doen, kan weerstand oproepen."

Neem bijvoorbeeld het verhaal van een studente die kritiek kreeg van haar vader omdat ze ChatGPT gebruikte voor haar scriptie. "Hij vond het lui," vertelt Laura. "Totdat hij zelf een AI-training volgde op zijn werk en haar juist om tips begon te vragen!" Dit laat zien hoe Gen Z vaak sneller vernieuwing omarmt dan eerdere generaties.

Deze verschillen zie je ook terug in sociale interacties. Terwijl veel huidige leidinggevenden zijn opgevoed met het idee dat je eerst je strepen moet verdienen, kent Gen Z (en ook de millennials) een cultuur van gelijkwaardige dialoog. "Het zijn juist deze verschillen in opvoeding en sociale context die generaties vormgeven. En niet zozeer het geboortejaar op zich. Pas dus op met generatiedenken.”

Deze inzichten verklaren waarom traditionele wervingsmethoden vaak niet aanslaan bij Gen Z. Tijd voor een aanpak die beter past bij deze nieuwe generatie professionals. Bonus: hoewel deze tips gericht zijn op Gen Z, zijn ze vaak ook effectief voor andere generaties.

Gen Z aantrekken: zo word je een aantrekkelijke werkgever

Het werven van jong talent vraagt om een nieuwe aanpak. Traditionele vacatures met vage termen spreken Gen Z niet aan. "Ze willen authenticiteit en transparantie", benadrukt Laura. "Laat zien hoe het er écht aan toegaat in je organisatie." 

Zorg ervoor dat je vacatures de volgende belangrijke elementen bevatten.

‍

De 4 essentiële elementen van een goede vacature:

1. Omschrijf de inhoud: Een goede vacature begint met een concrete functieomschrijving. Geef specifieke voorbeelden van dagelijkse taken om wollig taalgebruik en jargon te vermijden.

2. Toon de organisatiecultuur: Laat eerlijk zien wat jullie uniek maakt als werkgever en hoe het is om bij jullie te werken.

3. Deel je visie op flexibel werken: Beschrijf hoe jullie omgaan met werktijden, -plekken en autonomie. En gebruik concrete voorbeelden in plaats van vage beloften.

4. Wees transparant over (secundaire) arbeidsvoorwaarden
Vermeld altijd het salaris (vacatures met salarisindicatie krijgen 69% meer reacties). Besteed ook aandacht aan je secundaire voorwaarden. Denk aan:

• Doorgroeimogelijkheden
• Studieschuld aflossen (dit kan fiscaal aantrekkelijk zijn voor werkgevers)
• Individueel keuzebudget (geef de mogelijkheid om zelf te kiezen voor bijvoorbeeld extra vrije dagen of een hoger salaris.)

Je wilt er natuurlijk ook voor zorgen dat deze vacatures de aandacht van Gen Z trekken. Dus, hoe breng je je organisatie effectief onder hun aandacht?

Tips voor het werven van Gen Z

Day in the life-video’s

Bij Gen Z geldt: hoe authentieker, hoe beter. Vervang standaard vacatureteksten door video's waarin medewerkers hun werkdag, uitdagingen en successen delen. "Een video zegt meer dan duizend beelden", aldus Laura.

Extra tip: voeg testimonials toe van jonge collega's waarin ze vertellen over hun ervaringen. Dit geeft sollicitanten een realistisch beeld van wat ze kunnen verwachten.

Aanwezigheid op sociale media

Videocontent is essentieel voor Gen Z, en sociale media zijn dé plek om ze te bereiken - ook degenen die niet actief op zoek zijn. "Je wilt dat jongeren je bedrijf al kennen vóórdat ze solliciteren", legt Laura uit.

Heb je Gen Z eenmaal aan boord, dan is het cruciaal om ze te behouden. En daar begin je het liefst meteen mee. Het volgende gedeelte gaat over hoe je met behulp van onboarding Gen Z op een succesvolle manier in je organisatie integreert en betrokken houdt.

Onboarding van Gen Z: van eerste indruk naar blijvende verbinding

De eerste maanden zijn cruciaal om Gen Z aan je organisatie te binden. "Jongeren willen zich snel thuis voelen en weten hoe ze waarde kunnen toevoegen," vertelt Laura. Effectieve onboarding kan het verschil maken tussen een tijdelijke aanwinst en een loyale medewerker. Hier zijn een aantal tips om Generatie Z te onboarden:

‍

1. Start al voor dag 1

Begin met onboarding vóór de eerste werkdag (preboarding). Deel informatie over kernwaarden, doelen en de missie, samen met praktische zaken zoals de dresscode en verwachte gedragingen. Dit vermindert onzekerheid, vooral voor starters in de arbeidsmarkt. "Een kleine attentie, zoals een chocoladereep met persoonlijk kaartje, doet ook wonderen," merkt Laura op.

‍

2. Warm welkom op de eerste dag

Sta stil bij de komst van de nieuwe collega. "Neem als leidinggevende écht even de tijd," adviseert Laura. "Een half uurtje koffie drinken en een hartelijk welkom maken al veel verschil." En stel de nieuwe collega voor aan het team om direct een band te vormen.

[.callout-small]Zo ondersteun je nieuwe medewerkers als manager[.callout-small]

‍

3. Duidelijke rolverwachtingen

Wees helder over taken en verantwoordelijkheden. "Gen Z wil precies weten wat goed functioneren inhoudt," legt Laura uit. “Combineer dit met coaching, waarbij iemand meekijkt en helpt bij vragen als: Waar ben ik goed in? Hoe kan ik mij verder ontwikkelen? Welke resultaten moet ik behalen om door te groeien?"

‍

4. Kennismaking met collega's

Gen Z hecht veel waarde aan een goede band met collega's. Reserveer daarom ook tijd voor kennismakingen tijdens de onboarding. Plan bijvoorbeeld koffiedates en teamlunches. En deel ook een organigram, zodat het duidelijk is wie waar verantwoordelijk voor is. "Jongeren willen precies weten bij wie ze terechtkunnen met specifieke vragen," benadrukt Laura.

‍

5. Wijs een onboarding buddy toe

Geef de nieuwkomer een ervaren collega als buddy. "Veel jongeren in mijn generatie zijn bang om fouten te maken," legt Laura uit. "Aan een buddy die gelijkwaardig is, durven ze sneller vragen te stellen dan aan een leidinggevende."

[.callout-small]Lees praktische tips over het opzetten van een buddy-programma[.callout-small]

‍

6. Wissel af met video-content

Net als de meeste andere generatie, waardeert Gen Z afwisseling in trainingsvormen. Combineer daarom traditionele methoden met korte, krachtige video's die specifieke onderwerpen uitleggen. Gebruik deze video's bijvoorbeeld om ingewikkelde processen uit te leggen en aandacht te besteden aan wat er binnen een functie op je afkomt. Laat ook je leidinggevenden veelgestelde vragen over onboarding beantwoorden.

"Uit mijn onderzoek blijkt dat vrijwel geen enkele Gen Z'er volledig remote wil werken, en dus ook niet onboarden", vertelt Laura. De ideale mix? Een combinatie van fysieke kennismakingen en online leermiddelen die ze op eigen tempo kunnen raadplegen.

‍

7. Evalueer na enkele maanden

Vraag regelmatig om feedback van de nieuwe medewerker, en plan na 2-3 maanden een persoonlijk gesprek om de onboarding door te nemen. "Gen Z'ers geven niet snel uit zichzelf kritiek, zeker niet in het begin. Ze willen alles goed doen," zegt Laura. "Maar in een vertrouwelijk één-op-één gesprek krijg je vaak eerlijke feedback."

[.callout-small]Benieuwd naar de eerlijke mening van je nieuwe medewerkers? Ontdek hoe je om feedback vraagt[.callout-small]

Deze aanpak werkt trouwens ook voor vacatureteksten: controleer of de functieomschrijving klopt met de realiteit. Zo manage je verwachtingen en dat is cruciaal voor het op lange termijn behouden van je personeel.

Hoe behoud je Gen Z?

Nu je Gen Z hebt aangetrokken en hebt geholpen met een goede start, is de vraag: hoe zorg je ervoor dat ze blijven? Gen Z kun je grofweg in twee groepen verdelen als het gaat om behoud.

‍

1. De experimenteerders

Een deel van deze generatie gebruikt hun twintiger jaren om te experimenteren. Ze vragen zich af: Welke organisatie past echt bij mij? En waarom zou ik niet gaan reizen als een huis kopen toch niet mogelijk is op dit moment?"

Deze groep houd je niet lang vast - dat is een kwestie van accepteren. Maar zorg wel voor een goed afscheid (offboarding). "Hun vrienden, collega's en kennissen zitten vaak in dezelfde situatie," merkt Laura op. "Als je goed afscheid neemt, is de kans groot dat ze je aanbevelen bij anderen. Deze generatie praat namelijk veel over hun werk."

‍

2. De blijvers

Voor Gen Z'ers die wél de ambitie hebben om te blijven, zijn enkele zaken cruciaal:

1. Doorgroeimogelijkheden: Bied duidelijke carrièrepaden en maak hier plannen voor. Wees specifiek: “Als je deze drie doelen behaalt, kun je doorgroeien naar [deze stap].”

2. Waardering: Gen Z wil graag erkend worden. Ze vinden het belangrijk om complimenten te krijgen en te weten dat hun werk er echt toe doet.

3. Gelijkwaardige communicatie: Wees niet heel hiërarchisch en streng. Geef feedback altijd één-op-één, geef opbouwende kritiek en doe dit kort nadat de situatie plaatsvond.

Maar waar het écht om draait? Cultuur! "Fijne, leuke collega's vinden ze het allerbelangrijkst", benadrukt Laura. “Bedrijven die een goede cultuur hebben, zijn het meest toekomstbestendig.” Combineer dit met doorgroeimogelijkheden en ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en je hebt de basis om jong talent langdurig te behouden.

[.callout-small]Lees meer over het verminderen van personeelsverloop[.callout-small]

Conclusie: samenwerken aan de toekomst

Gen Z is geen probleem om op te lossen, maar een kans om te omarmen. Deze generatie brengt een frisse energie en nieuwe inzichten die vaak leiden tot positieve veranderingen binnen de hele organisatie. Hun voorkeuren - zoals flexibel werken, ontwikkelmogelijkheden, en een goede werksfeer - zijn verbeteringen die iedereen ten goede komen.

Het geheim van succes ligt in samenwerking. “Gen Z bruist van de creativiteit en heeft een schat aan nieuwe ideeën. Maar om deze ideeën tot uitvoering te brengen, hebben ze de ervaring van oudere collega's nodig”. Kijk dus voorbij generatieverschillen. En onthoud: investeren in Gen Z betekent investeren in de toekomst van je gehele bedrijf.